- Mamy nadzieję na rozszerzenie systemu w przyszłości o kolejnych restauratorów tak, aby system działał w całym mieście. Będzie to możliwe w ramach programu Śląska Przestrzeń Innowacji, gdzie firmy będą mogły otrzymać granty na wdrożenie systemu do swoich działań – mówi Monika Kubisz, koordynatorka projektu StratKIT ze strony Urzędu Miasta Rybnika.
Restauratorzy pakowaliby posiłki na wynos, bądź niezjedzone w restauracji porcje, w wielorazowe kaucjonowane naczynia, zamiast materiałów jednorazowego użytku, takich jak folia aluminiowa, styropianowe pudełka czy plastikowe torby.
Bardzo duża ilość odpadów w postaci jednorazowych naczyń z tworzyw sztucznych (związana działalnością firm gastronomicznych) jest w Rybniku sporym problemem. To rodzi poważny problem związany z ich sprzątaniem i składowaniem, w tym - rosnącymi kosztami tych operacji. Dodatkowo rośnie skala marnowania żywności przez branżę hotelarsko-gastronomiczną – z badań Polskiej Federacji Banków Żywności wynika, iż rocznie w Polsce sektor ten wyrzuca ponad miliard kilogramów jedzenia.
- Problem dotychczas nie był rozwiązywany w sposób systemowy. Plastikowe kubki do napojów zimnych, papierowe do ciepłych i opakowania z tworzyw sztucznych, przeznaczone do posiłków na wynos trafiają w dużej części do odpadów zmieszanych, co uniemożliwia recycling zawartego w nich surowca – przypomina Janusz Koper, zastępca prezydenta Rybnika.
W 2019 r. Rybnik wprowadził wielorazowy kaucjonowany ekokubek na napoje zimne, podczas kilku imprez miejskich. Szybko jednak okazało się, że ekokubek nie wystarcza – odpady powstają w dużej ilości również po napojach ciepłych oraz posiłkach, a większość z nich generowana jest w związku z codzienną działalnością firm gastronomicznych.
- Działania pilotażowe, zwłaszcza te testujące dobre praktyki z zagranicy, są kluczowym aspektem projektu StratKIT jak i całego unijnego programu Interreg Morza Bałtyckiego – przekonuje Urszula Ala-Karvia, z Uniwersytetu Helsińskiego, lider projektu StratKIT. - Jesteśmy dumni, że w okresie trwania naszego projektu, jeszcze w tak nieprzewidywalnych czasach pandemii, miasto Rybnik, zainspirowane niemieckim narzędziem zrównoważonego rozwoju, zdołało nie tylko zaplanować i wdrożyć planowane czynności pilotażowe, ale także planuje zwiększenie skali oraz długoterminowe działania – dodaje Ala-Karvia.
W latach 2019-2021 Miasto Rybnik realizowało projektu StratKIT, mający na celu zwiększenie roli zrównoważonego rozwoju w obszarze usług gastronomicznych. Przyjrzano się zarówno kwestii jednorazowych opakowań, jak i marnowania żywności. Z badań partnera projektu, Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, nt. marnowania jedzenia przez restauracje wynika, iż znacząca część wyrzucanego jedzenia to resztki zostawiane przez klientów na talerzach, które mogłyby być zabierane przez konsumentów do domu.
Projekt StratKIT jest współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach programu Interreg Baltic Sea Region.