Ilość mieszkańców, którzy skorzystali w ostatnim czasie z oferowanych przez miasto dopłat do wymiany źródeł ciepła, świadczy niezbicie o tym, jak wielu rybniczan chce mieć swój udział w rozwiązaniu smogowego problemu.
Często jednak ze strony mieszkańców pojawiają się pytania, dlaczego miasto pozwala na montaż nieekologicznych pieców węglowych, tzw. kopciuchów, w nowo budowanych domach? Dlaczego rodzaju systemu ogrzewania nowego budynku nie można narzucić już na etapie zapisów w planie zagospodarowania przestrzennego? Niestety nie jest to takie proste.
Zgodnie z postanowieniami obowiązującej od listopada 2015 roku „ustawy antysmogowej” sejmik województwa zyskał kompetencję do wprowadzenia ograniczeń lub zakazów w zakresie eksploatacji instalacji i urządzeń grzewczych, w których następuje proces spalania, w celu zapobiegania negatywnemu oddziaływaniu na środowisko lub na zabytki.
Żaden z przepisów ustawy Prawo ochrony środowiska nie daje jednak radzie miasta ani prezydentowi podobnych kompetencji. Poza kontrolami realizowanymi przez Straż Miejską (ich wymiernym efektem są kary nałożone na mieszkańców, którym udowodniono spalanie śmieci), Miasto nie ma więc instrumentów prawnych, za pomocą których mogłoby skutecznie przeciwdziałać problemowi niskiej emisji.
W tej chwili nie ma więc żadnych możliwości zawierania w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego postanowień dotyczących rodzajów lub jakości paliw dopuszczonych do spalania. Plany miejscowe zawierające takie postanowienia są kwestionowane przez wojewodów.
Marszałek Województwa Śląskiego powołał zespół, którego zadaniem jest przygotowanie założeń do „uchwały antysmogowej” dla regionu. Członkiem tego zespołu jest również Prezydent Miasta Rybnika.
Nowa uchwała ma się stać podstawowym instrumentem do walki z niską emisją, a jej zapisy będą realizowane przez samorządy gminne w całym województwie. Podstawowym celem przygotowywanej uchwały jest określenie:
- granic obszaru objętego ograniczeniami lub zakazami,
- rodzajów lub jakości paliw dopuszczonych lub zakazanych,
- parametrów technicznych dopuszczonych do stosowania instalacji i urządzeń
- obowiązków podmiotów objętych uchwałą i organów administracji.
Uchwała będzie mogła też ustalić czas obowiązywania ograniczeń w ciągu roku. Już dziś warto zatem zastanowić się nad wymianą kotła na taki, który nie będzie źródłem nadmiernej emisji szkodliwych substancji do środowiska.
***
Warto dodać, że w tej chwili w trakcie konsultacji społecznych jest projekt rozrządzenia Ministra Rozwoju w sprawie wymagań dla kotłów na paliwo stałe o mocy nie większej niż 500 kW. Zaostrzone od 2018 roku normy emisyjne dla kotłów węglowych zdecydowanie podnieść mają jakość sprzedawanych w Polsce kotłów węglowych (zakaz sprzedaży najtańszych i najpopularniejszych pieców opalanych paliwem stałym), to zaś będzie miało bezpośrednie przełożenie na walkę z tzw. niską emisją.
Z treścią konsultowanego dokumentu można się zapoznać na stronie Rządowego Centrum Legislacji – zobacz
