COŹEiTW - projekt, który już teraz staje się symbolem transformacji energetycznej regionu - to inicjatywa o wartości ponad 27 milionów złotych, finansowana z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, która zakłada stworzenie nowoczesnej infrastruktury badawczo-edukacyjnej: laboratoriów technologii wodorowych, laboratorium Eko-Domu Energia, mobilnego laboratorium diagnostyki paneli fotowoltaicznych oraz centrum kompetencji OZE. To nie tylko inwestycja w infrastrukturę, ale przede wszystkim w ludzi i kompetencje przyszłości.
Ambitne plany naukowe uczelni również to ogromna szansa na powrót Rybnika do wizerunku miasta nauki, powrót do czasów świetności rybnickiego ośrodka akademickiego, jakim przed laty był Kampus.
W ramach Centrum Odnawialnych Źródeł Energii i Technologii Wodorowych w Rybniku projektu ma powstać m.in. Laboratorium Eko – Dom Energia. Pozostałe komponenty nowego centrum badawczego stanowić będą: Centrum Kompetencji Odnawialnych Źródeł Energii i Technologii Wodorowych przy ul. Kościuszki 54, Laboratorium Technologii Wodorowych przy ul. Rudzkiej 13 (budynek E) oraz mobilne Laboratorium Diagnostyki Paneli Fotowoltaicznych. Nowa jednostka badawcza będzie częścią filii Politechniki Śląskiej – Centrum Kształcenia Ustawicznego w Rybniku.
Laboratorium Eko-Dom-Energia na terenie rybnickiego Kampusu, powstaje z myślą o utworzeniu przestrzeni służącej badaniom naukowym prowadzonym przez Politechnikę Śląską między innymi w zakresie testowania i promowania innowacyjnych rozwiązań z zakresu odnawialnych źródeł energii (OZE) oraz proekologicznych technologii.
Wskazane przez miasto grunty na terenie Kampusu, a dokładniej - Parku tematycznego nad Nacyną im. Adama Fudalego - zostały przekazane w formie darowizny na rzecz Politechniki Śląskiej uchwałą Rady Miasta Rybnika z dnia 24 kwietnia 2025 roku.
Budynek laboratorium będzie służył jako centrum badań i demonstracji nowoczesnych rozwiązań w zakresie inteligentnych rozwiązań gospodarowania energią i zasobami, w tym m.in. retencją wody, które będą dostosowane do lokalnych warunków miasta i regionu, co ma szczególne znaczenie w obliczu zmian klimatu oraz rosnącego zapotrzebowania na zrównoważone gospodarowanie zasobami.
Lokalizacja przyszłego laboratorium i teren pod inwestycję, charakteryzuje się znacznymi walorami krajobrazowymi, projektanci uwzględnili jednak jak najmniejsze straty w zakresie usunięcia drzew. Planowana jest wycinka robinii akacjowej, która jest gatunkiem inwazyjnym, wypierającym rodzimą roślinność oraz przyczyniającą się do ograniczenia różnorodności biologicznej. Nie planuje się usuwania gatunków drzew rodzimych. Usunięcie drzew będzie zrekompensowane nowymi nasadzeniami – w miarę możliwości w rejonie Kampusu i bulwarów nad Nacyną, a także właściwie dobraną zielenią niską w obszarze inwestycji.
Co istotne, na etapie realizacji i użytkowania obiekt będzie uwzględniał między innymi zminimalizowanie zużycia wody, właściwą gospodarkę odpadami, a także wpływ na otoczenie i integrację z krajobrazem oraz zachowanie lokalnej bioróżnorodności.
Ważnym celem projektu, w ramach którego powstaje Laboratorium jest również to, że będzie ono dostępne również dla mieszkańców miasta Rybnika. W budynku Laboratorium Politechniki Śląskiej Eko-Dom-Energia planowane jest poza działaniami statutowymi uczelni, również prowadzenie aktywności ukierunkowanej na popularyzację nauki, edukację proekologiczną oraz zapoznanie zainteresowanych nowoczesnymi technologiami opartymi na zasadach pozyskiwania energii odnawialnej. Będą tu organizowane warsztaty i spotkania dla zainteresowanych, dzięki czemu będą mogli oni aktywnie uczestniczyć w procesie edukacji proekologicznej.
